Europejski Bank Centralny (EBC) intensyfikuje swoje działania w celu wprowadzenia cyfrowego euro, scentralizowanej cyfrowej waluty mającej na celu zapewnienie bezpiecznej i suwerennej alternatywy dla polegania na dominujących dostawcach płatności spoza UE. Ta ambitna inicjatywa zbiega się z podziałem opinii wśród legislatorów UE, którzy wyrażają obawy dotyczące kwestii prywatności i potencjalnego wypierania tradycyjnych banków.
Wizja EBC i Obiecane Korzyści
Racjonalne uzasadnienie EBC dla cyfrowego euro jest solidne: obiecuje ono uniwersalną, bezpłatną cyfrową metodę płatności, która może działać bez zakłóceń w czasie kryzysów, takich jak duże ataki cybernetyczne czy awarie systemów. Członek zarządu EBC, Piero Cipollone, podkreślił: „Cyfrowe euro zagwarantuje, że wszyscy Europejczycy będą mogli dokonywać płatności w każdym momencie za pomocą darmowego, powszechnie akceptowanego środka płatniczego cyfrowego, nawet w przypadku poważnych zakłóceń.” Ten innowacyjny sposób ma na celu zwiększenie inkluzji finansowej i uzupełnienie istniejących systemów gotówkowych, zapewniając, że nikt nie zostanie w tyle w epoce cyfrowej.
Ponadto, przejście na cyfrowe euro może znacząco zmniejszyć zależność Europy od międzynarodowych dostawców płatności, takich jak Visa i Mastercard, wzmacniając tym samym suwerenność monetarną strefy euro. Według Cipollone, obecne poleganie na systemach spoza UE utrudnia zdolność Europy do samodzielnego działania podczas kryzysów gospodarczych, co ustanawia cyfrowe euro nie tylko jako udogodnienie, ale jako konieczność dla bezpieczeństwa gospodarczego.
Bariery Legislacyjne i Przyszły Harmonogram
Pomimo postępów EBC w realizacji swoich planów, droga do wprowadzenia cyfrowego euro jest pełna politycznych zawiłości. Proponowane przepisy są omawiane w Parlamencie Europejskim od 2023 roku, ale napotykają znaczne opóźnienia spowodowane zarówno polityką wyborczą, jak i różnymi opiniami legislatorów. Proces ten wymaga zgody kluczowych instytucji UE — Parlamentu, Komisji Europejskiej i Rady — co sprawia, że przewidywane jest przedłużenie dyskusji o kilka miesięcy.
Jeśli przepisy zostaną przyjęte do połowy 2026 roku, EBC przewiduje fazę rozwoju i testowania trwającą około trzech lat, przygotowując grunt dla potencjalnego wprowadzenia około 2029 roku. Jak trafnie zauważył Cipollone: „Cyfrowe euro w tym momencie będzie najmniejszym z naszych problemów”, odnosząc się do pilnej potrzeby stojącej za projektem w zmieniającym się krajobrazie geopolitycznym.
Obawy dotyczące Prywatności i Stabilności Bankowości
Jednak nie wszyscy popierają tę rewolucję monetarną. Legislatorzy wyrazili zrozumiałe obawy dotyczące prywatności użytkowników i potencjalnego wpływu na banki komercyjne. Obawą jest, że obywatele mogą masowo przenosić swoje konta do banków EBC podczas trudności finansowych, co może podważyć tradycyjne systemy bankowe. Jak ostrzegł Pierre Pimpie z grupy Patriots for Europe: „Konta w prywatnych bankach mogłyby zostać opróżnione”, gdyby doszło do przejścia na cyfrowe euro.
„EBC nie będzie wiedział nic o płacącym i odbiorcy,” zapewnił Cipollone, podkreślając zaangażowanie w zachowanie prywatności zgodne z transakcjami gotówkowymi. „Będzie to równie dobre jak gotówka pod względem zachowania prywatności ludzi.”
Nadal istnieją jednak obawy dotyczące tego, jakie mogą być ograniczenia w posiadaniu cyfrowych euro oraz czy te środki skutecznie zapobiegną bieżącym wycofaniom pieniędzy ze banków podczas kryzysów, temat szeroko dyskutowany wśród przedstawicieli UE.
Napięcia Geopolityczne i Dynamika Rynku
Potrzeba wprowadzenia cyfrowego euro nabrała pilności w świetle wzrastającego znaczenia stabilnych kryptowalut opartych na dolarze i zmieniających się polityk gospodarczych głównych potęg, takich jak Stany Zjednoczone. Malejące korzystanie z gotówki — spadek od 68% do 40% wolumenu transakcji od 2019 roku — sprawia, że potrzeba niezawodnej publicznej opcji płatności cyfrowych staje się coraz bardziej oczywista. Ten spadek skłania legislatorów UE do rozważenia wykonalności rozwiązań płatności cyfrowych w kontekście zarówno bezpieczeństwa gospodarczego, jak i nowych technologii.
Tę pilną potrzebę potwierdzają różnorodne opinie polityczne; grupy popierające cyfrowe euro wskazują na jego korzyści zabezpieczeniowe, podczas gdy inni opowiadają się za alternatywami prywatnymi. Partia Ludowa Europejska, na przykład, wydaje się skłaniać ku rozwiązaniu hybrydowemu podobnemu do istniejących platform płatności mobilnych (np. Bizum) zamiast pełnoprawnej inicjatywy EBC.
Droga do Wdrożenia: Następne Kroki dla EBC
Na przód EBC wybiera się, finalizując wybór dostawców technologii niezbędnych do opracowania cyfrowego euro, zapewniając, że proces przetargowy będzie dostępny wyłącznie dla europejskich firm. Ta strategia ma na celu zachowanie niezależności projektu i zmniejszenie zależności od systemów zewnętrznych. EBC pracuje także nad stworzeniem kompleksowego regulaminu i ram testowych, pozostając w ciągłym dialogu z interesariuszami z sektora prywatnego.
„Jeśli firmy prywatne dojdą pierwsze, nie będzie potrzeby dla cyfrowego euro,” ostrzegł Fernando Navarrete, przedstawiając perspektywy, które opowiadają się za dogłębną dyskusją przed dalszym postępem.
Faza przygotowawcza EBC ma zakończyć się w październiku 2025 roku, po czym podejmowane będą kluczowe decyzje dotyczące kontynuowania projektu. Takie podejście podkreśla cel banku centralnego polegający na zapewnieniu, że cyfrowe euro będzie łączyć zarówno funkcjonalność, jak i odporność.
Kształtowanie Przyszłości Płatności Cyfrowych w Europie
W obliczu tego punktu zwrotnego projekt cyfrowego euro reprezentuje coś więcej niż tylko postęp technologiczny; symbolizuje on ambicje Europy o większą suwerenność gospodarczą i odporność w coraz bardziej cyfrowym świecie. Mimo istniejącego sceptycyzmu, zwłaszcza wokół kwestii prywatności i potencjalnych wycofań bankowych, zaangażowanie EBC w uzupełniającą cyfrową opcję płatności ujawnia proaktywne podejście w obliczu ewoluujących globalnych wyzwań. Czy cyfrowe euro stanie się filarem gospodarki europejskiej, czy pozostanie koncepcją w legislacyjnej stagnacji, zależy głównie od toczących się dyskusji i strategicznych decyzji podejmowanych w Brukseli w nadchodzących latach. Przyszłość waluty jest zdecydowanie cyfrowa, ale droga do tej przyszłości przeplata się złożonymi ścieżkami regulacyjnymi i społecznymi.
