Po burzliwym okresie na globalnych rynkach kryptowalut, Pakistan rozpoczął szybką i ambitną podróż w celu uformowania wielomiliardowego sektora wirtualnych aktywów. To, co rozpoczęło się od ogłoszenia wysokiej Crypto Rady, ewoluowało w pełną strukturę regulacyjną pod nowym Pakistan Virtual Assets Regulatory Authority (PVARA), mającą na celu przyciągnięcie międzynarodowych inwestycji i zarządzanie znaczącymi ryzykami wewnętrznymi.
Geneza: Pakistan Crypto Council i zmiany w przywództwie
Na początku 2025 roku, Pakistan wysunął kwestię kryptowalut jako kluczowy element swojej strategii dyplomacji handlowej, co doprowadziło do ustanowienia Narodowej Rady do Spraw Krypto w ramach Ministerstwa Finansów. Powołanie Bilala Bina Saqiba na stanowisko dyrektora wykonawczego tej rady sygnalizowało zdecydowany wysiłek w kierunku integracji walut cyfrowych z gospodarką narodową. Z jego roli Głównego Doradcy Ministra Finansów do późniejszej funkcji Doradcy Specjalnego Premiera ds. Blockchainu i Krypto, zmieniające się szybko tytuły Saqiba podkreślały pilność, z jaką rząd traktował tę inicjatywę.
However, rezygnacja Saqiba ze stanowiska SAPM w sierpniu 2025 roku była otoczona kontrowersjami, gdy pojawiły się obawy dotyczące potencjalnych konfliktów interesów. Pomimo ustąpienia, został mianowany Przewodniczącym nowo utworzonej PVARA, z zadaniem prowadzenia Pakistanu ku jasnej strukturze regulacyjnej dla aktywów wirtualnych. Co ciekawe, status pierwotnej Crypto Rady pozostaje niejasny, gdyż źródła ministerstwa finansów sugerują brak ostatnich spotkań, podczas gdy rada utrzymuje swoją obecność online.
Ustanowienie Ram Prawnych: Ustawa o Aktywach Wirtualnych
Kamieniem węgielnym tej transformacji regulacyjnej jest Ordonans nr VII z 2025 roku, ogłoszony 8 lipca 2025 roku, który ustanowił PVARA jako niezależny organ regulacyjny. Ordonans ten upoważnił PVARA do licencjonowania, regulowania i nadzorowania dostawców usług aktywów wirtualnych (VASPs), ściśle zbiegając się ze standardami międzynarodowymi, zwłaszcza tymi określonymi przez Financial Action Task Force (FATF). Wprowadzono również innowacyjne mechanizmy, takie jak piaskownica regulacyjna, która zachęca do bezpiecznego testowania nowych technologii.
Ponadto, w ordonansie uwzględniono Komitet Doradczy ds. Szariatu, odzwierciedlając zaangażowanie Pakistanu w zapewnienie zgodności produktów aktywów wirtualnych z zasadami finansów islamskich. Wielosektorowe zarząd nadzorujący PVARA składa się z prominentnych postaci z różnych organów regulacyjnych, w tym z Banku Państwa Pakistanu i Komisji Papierów Wartościowych i Giełd Pakistanu, co wskazuje na współpracujące podejście do regulacji finansowej.
Pierwsze Kroki PVARA i Potencjał Rynku
Od swojego pierwszego posiedzenia zarządu pod koniec sierpnia 2025 roku, PVARA podejmuje strategiczne działania, aby położyć solidne fundamenty pod rynek kryptowalut w Pakistanie. Jedną z pierwszych inicjatyw było uruchomienie Komórki Skarg dotyczących Krypto we współpracy z Narodową Agencją Śledczą ds. Cyberprzestępczości, aby odpowiedzieć na rosnące obawy dotyczące oszustw w przestrzeni kryptowalut. Dodatkowo, władze proaktywnie opublikowały przepisy dotyczące Prania Brudnych Pieniędzy (AML), sygnalizując zaangażowanie w przestrzeganie przepisów przed uzyskaniem licencji.
We wrześniu 2025 roku, PVARA zaprosiła do złożenia Wyrażeń Zainteresowania licencjonowanym globalnie dostawcom usług aktywów wirtualnych, prezentując ogromny, niezagospodarowany rynek Pakistanu, z ponad 40 milionami użytkowników i szacowanym rocznym wolumenem transakcji wynoszącym 300 miliardów dolarów. Minister Finansów Muhammad Aurangzeb podkreślił konieczność stworzenia solidnego środowiska regulacyjnego, aby wesprzeć innowację, jednocześnie chroniąc interesy gospodarcze, podkreślając aspiracje Pakistanu, aby być liderem w gospodarce cyfrowej.
Debaty Polityczne i Praktyczne Piloci
W miarę jak Pakistan posuwa się naprzód w swojej podróży przez świat kryptowalut, pojawiają się istotne debaty polityczne, zwłaszcza dotyczące wprowadzenia stablecoinów. Podczas niedawnego Tygodnia Blockchain Binance, Bilal Bin Saqib zaznaczył plany dotyczące stablecoinów wspieranych przez państwo w ramach pilotażu Centralnej Bankowej Waluty Cyfrowej SBP. Eksperci, tak jak Aatiqa Lateef, opowiadają się za suwerennym podejściem, sugerując, że emisja powinna pozostać pod kontrolą SBP, pozwalając jednocześnie sektorowi prywatnemu na zajmowanie się dystrybucją.
Na gruncie praktycznym testy już trwają. Hassan Baig z Fundacji Stacks Asia ogłosił plany przeprowadzenia pierwszej w historii Pakistanu międzygranicznej płatności za pośrednictwem szyn kryptowalutowych, mając na celu szybkie i tanie transfery.
“Jesteśmy na progu tego kamienia milowego,” zaznaczył Baig
podkreślając operacyjną etykę innowacji i efektywności, którą PVARA stara się promować.
Wyzwania i Nadchodząca Droga
Mimo szybkich postępów, wyzwania stoją duże, gdy na grudniowych, wysokopoziomowych dyskusjach omawiano „czasowo ograniczoną amnestię” dla przedsiębiorców w obliczu obaw związanych z zgodnością lokalnych banków. Dyskusję tę wywołały raporty Binance wskazujące, że ponad 250 miliardów dolarów rocznie w transakcjach wykonują użytkownicy z Pakistanu. W miarę jak rząd próbuje nadgonić zaległości, rozważa potencjał technologii blockchain do reformy rocznych przepływów remesowych w wysokości 38 miliardów dolarów kraju i eksploruje tokenizację długu suwerennego.
Ostatecznie sukces Pakistanu w dziedzinie kryptowalut zależy od zdolności zsynchronizowania ambitnych inicjatyw, takich jak proponowana Krajowa Rezerwa Bitcoinowa oraz wykorzystanie nadmiaru energii do górnictwa, z efektywnymi reformami prawno-regulacyjnymi, wzmocnioną infrastrukturą energetyczną i budowaniem zaufania publicznego do aktywów cyfrowych.
Budowanie Cyfrowej Przyszłości: Droga Naprzód
Pakistan jest obecnie na przełomowym etapie w podejściu do kryptowalut i technologii blockchain. Trajektoria, którą wyznaczy dziś, znacząco ukształtuje przyszłość swojej gospodarki cyfrowej.
“Nasza narodowa rezerwa BTC to strategiczne aktywa, nie portfel inwestycyjny; angażujemy się w to na długi okres.” zauważył Minister Finansów Muhammad Aurangzeb
Ten sentyment zachęca do cierpliwego i strategicznego podejścia do kryptowalut, podkreślając, że wysiłki Pakistanu nie są jedynie oportunizmem, lecz tkwią w tworzeniu zrównoważonego ekosystemu finansów cyfrowych dla przyszłych pokoleń.
