Plan pilota ambitnej cyfrowej rupii Banku Rezerw Indii (RBI), mający na celu przeniesienie Indii w erę waluty cyfrowej, napotkał znaczące trudności. Codzienne transakcje spadły z poziomu miliona do około 100 000, ujawniając wyraźne rozwarstwienie w akceptacji banków i entuzjazmie społecznym. W miarę wprowadzania nowych inicjatyw mających zachęcić do korzystania z rupii cyfrowej, pojawia się pytanie: czy cyfrowa waluta Indii zdobędzie kiedykolwiek powszechne uznanie?
Spadek Transakcji i Bariery Akceptacji
Odkąd osiągnęły szczyt miliona codziennych transakcji detalicznych w grudniu 2023 roku, wolumen wymian za pomocą e-rupii gwałtownie spadł. Banki początkowo dążyły do zwiększenia zaangażowania motywowane zachętami do zwiększenia transakcji, ale moment ten szybko minął, gdy takie zachęty zaczęły maleć. Obecnie liczby oscylują wokół 100 000 transakcji dziennie, co podkreśla słaby organiczny popyt na cyfrową walutę. „Istnieje niewielki organiczny popyt na używanie e-rupii” – skomentował bankier zaangażowany w pilotaż, podkreślając trudności, z jakimi RBI boryka się w budowaniu codziennego akceptowania konsumentów.
Taka sytuacja nie jest unikalna dla Indii; kilka krajów wprowadzających Centralne Bankowe Waluty Cyfrowe (CBDC), jak Bahamy i Jamajka, zgłasza podobne trudności. Te gospodarki także pokazują, że konsumenci mogą wymagać czegoś więcej niż tylko nowości technologicznej, aby zaakceptować cyfrowe waluty. „Zauważyliśmy, że aby zachęcić do akceptacji, konsumenci mogą potrzebować czegoś więcej niż tylko technologii detalicznej CBDC. Mogą potrzebować, żeby CBDC przynosił wartość w porównaniu z gotówką” – zauważył Bank Rezerwy Federalnej w Kansas City, odzwierciedlając to, co wielokrotnie wypływało z ust analityków rynku.
Programy Pilotażowe i Początkowe Kamienie Milowe
Wprowadzony w grudniu 2022 roku program pilotażowy cyfrowej rupii RBI początkowo przyciągał uwagę szybkim wzrostem, osiągając codzienne cele transakcyjne dzięki inicjatywom prowadzonym przez banki, które obejmowały wypłaty wynagrodzeń. Jednak bez ciągłych zachęt strukturalnych postęp ten zatrzymał się. Pod koniec 2024 roku korzystanie z e-rupii stanowiło zaledwie 0,006% wszystkich banknotów w obiegu, co wskazuje na istotne bariery akceptacji i integracji z tradycyjnymi ramami bankowości.
Aby przeciwdziałać tym wyzwaniom, RBI uruchomił w październiku 2025 roku piaskownicę detaliczną, umożliwiając firmom fintech innowacje w obszarze CBDC. Zdaniem Suvendu Patiego, głównego dyrektora generalnego w RBI, „Rezerwa Banku Indii w środę uruchomiła piaskownicę detaliczną dla swojej centralnej bankowej cyfrowej waluty (CBDC), pozwalając firmom fintech budować i testować rozwiązania w ramach trwającego pilotażu.” Obecnie w tym rozszerzonym etapie testowym zaangażowanych jest około 7 milionów użytkowników, podkreślając zaangażowanie RBI w stopniowe doskonalenie swojego podejścia.
Trudności Technologiczne i Infrastrukturalne
Mimo podejmowanych inicjatyw, istnieją istotne przeszkody technologiczne. Proces rozliczeniowy e-rupii opisany jest jako powolny, brakując solidnej infrastruktury niezbędnej do transakcji finansowych na dużą skalę. Większość banków sektora prywatnego wykazuje niechęć do uczestnictwa w rządowych papierach wartościowych i rynkach pieniężnych wykorzystując CBDC, co utrudnia integrację z szerszymi operacjami bankowymi.
<pKorporacja Clearingowa Indii odgrywa kluczową rolę w ułatwianiu tej infrastruktury, przetwarzając transakcje pojedynczo, co ogranicza efektywność. Banki komercyjne wciąż skupiają się na rozwoju własnych systemów do handlu CBDC, pozostawiając istotną lukę w zdolnościach operacyjnych niezbędnych do radzenia sobie w sytuacjach wysokiego wolumenu transakcji.
Inicjatywy Wzmacniające Dostępność
Mając na celu zwiększenie dostępności, RBI zasygnalizował chęć włączenia operatorów płatności niebankowych, takich jak PhonePe i Google Pay, do równania CBDC. Ten ruch ma na celu zdywersyfikowanie bazy użytkowników poprzez rozszerzenie punktów wejścia dla e-rupii, potencjalnie zwiększając znacząco dziennie wolumeny transakcyjne. Obserwatorzy pozostają pełni nadziei, z jednym źródłem twierdzącym, że „Akceptacja powinna wzrastać, gdy rozwijają się kolejne przypadki użycia,” sugerując dynamiczną przyszłość dla cyfrowej waluty.
Ponadto wprowadzono innowacyjne funkcje, takie jak programowalność dla ukierunkowanych płatności, pozwalające na bardziej spersonalizowane zastosowania waluty. W październiku 2025 roku uruchomiono pilot w celu ztokenizowania certyfikatów depozytowych, prezentując potencjał CBDC do usprawnienia transakcji i zwiększenia bezpieczeństwa w operacjach finansowych. Jak podkreślił Suvendu Pati, „ryzyka związane z tokenizacją aktywów są zarządzalne i mogą być adresowane poprzez ramy regulacyjne,” wskazując na strukturalną drogę do złagodzenia potencjalnych pułapek związanych z zarządzaniem aktywami cyfrowymi.
Wytyczanie Kierunku na Przyszłość
Podejście RBI do e-rupii jest ostrożnie optymistyczne, sugerując, że szerokie przyjęcie tej waluty cyfrowej będzie wymagać wytężonych wysiłków w ciągu najbliższych dwóch-trzech lat. Zamiast spieszyć się naprzód, RBI skupia się na dokładnych testach technologicznych i poszerzaniu realnych przypadków użycia. Ta strategiczna pauza pozwala na naukę i adaptację przed szerszym wdrożeniem.
Gdy przed e-rupią wciąż długa droga, ostrożne tempo RBI może być kluczem do budowania zaufania użytkowników i zapewnienia bardziej zrównoważonej trajektorii akceptacji. Dzięki trwającym usprawnieniom i ewoluującej dynamice rynkowej, przyszłość cyfrowej rupii Indii może przemienić się, tworząc nowy rozdział w krzyżowaniu się technologii i finansów.
